Rau má là một loại rau phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của mỗi gia đình. Đây là một loại cây mọc hoang khắp nơi trên thế giới và được người dân sử dụng rất phổ biến. Loại rau này không chỉ là một nguồn cung cấp chất dinh dưỡng tốt mà nó còn có một số đặc tính chữa bệnh. Cùng Lami Farm tìm hiểu rõ hơn về loại rau thú vị này nhé!
Rau má là rau gì?
Rau má (tên khoa học là Centella asiatica), còn được gọi là tích tuyết thảo hay liên tiền thảo. Đây là một loại cây nhiệt đới mọc ở những nơi ẩm ướt, râm mát như thung lũng, bờ mương, đất mùn xốp.
Các đặc điểm hình thái của rau má như sau:
- Rễ có màu trắng kem và được bao phủ bởi những sợi lông tơ. Rễ của loài cây này được tạo thành từ các chùm rễ ở phần gốc và các lóng mọc giữa các đốt thân.
- Là loại thân bò lan, có thân nhẵn và mỏng, màu xanh lục hoặc xanh đỏ, rễ ở các mấu.
- Màu xanh lục, hình thận với các cuống lá dài và đỉnh tròn, kết cấu nhẵn với các gân hình chân vịt, các lá mọc từ một cuống lá dài 5–20 cm.
- Rau má có hoa màu trắng hoặc hơi đỏ, mọc thành từng tán nhỏ, tròn gần mặt đất.
- Quả dày đặc, chín trong khoảng ba tháng và được thu hoạch bằng tay, bao gồm cả rễ.
Cây rau má có thành phần hóa học như thế nào?
Beta caroten, saponin, sterol, flavonols, alkaloid, saccharide, canxi, magie, sắt, mangan, kali, phốt pho, kẽm, vitamin B1, B2, B3, C, K… đều được phát hiện trong rau má. Tùy theo khu vực và mùa thu hoạch mà các thành phần này sẽ thay đổi.
Trong 100g chiết xuất thảo dược này chứa:
- 88,2 gam nước
- 3,2 gam protein
- 1,8 gam tinh bột
- 4,5 gam xenlulo
- 3,7 miligam vitamin C
- 3,1 miligam sắt
- 0,15 miligam vitamin B1
- 2,29 miligam canxi
- 2 miligam phốt pho
- 1,3 miligam beta carotene…
Rau má có tác dụng gì cho sức khỏe?
Tác dụng của rau má – Thanh nhiệt, hỗ trợ làm mát gan hiệu quả
Rau má là một loại thảo mộc có tính hàn, cay, đắng. Nó có tác dụng dưỡng âm, thanh nhiệt, nhuận gan, giải độc gan và nhiều công dụng khác. Uống nước ép hoặc sinh tố rau má giúp thanh nhiệt cơ thể và làm đẹp da. Đây là công dụng được biết đến nhiều nhất của loại rau này.
Cây rau má có công dụng tốt đối với hệ tiêu hóa
Lá rau má chứa các đặc tính chống viêm và chống oxy hóa. Chúng có tác động đáng kể đến sức khỏe ruột và ruột kết.
Tình trạng táo bón ở cả người lớn và trẻ em đều được cải thiện rõ rệt nhờ rau má.
Công dụng của rau má – Giúp hệ tuần hoàn hoạt động tốt
Chiết xuất từ cây này củng cố thành mạch và mao mạch, ngăn ngừa chảy máu và cải thiện tuần hoàn.
Rau má cũng hỗ trợ kích thích lưu thông máu và oxy hóa các cơ quan nội tạng quan trọng và các bộ phận của cơ thể. Các cơ quan và bộ phận bên trong này từ đó sẽ hoạt động hiệu quả.
- Mời bạn tham khảo bài viết: Những công dụng bất ngờ của bột rau má đối với sức khỏe
Tác dụng rau má – Giải độc, thanh lọc cơ thể
Rau má giúp cơ thể tăng khả năng đào thải độc tố, muối, nước, thậm chí cả mỡ thừa ra ngoài qua đường nước tiểu. Quá trình này làm giảm áp lực cho thận và hỗ trợ loại bỏ nhanh chóng các chất độc. Đồng thời giữ cho cơ thể khỏe mạnh và cân bằng chất lỏng.
Công dụng rau má – Làm lành vết thương
Loại rau này có chứa triterpenoids, giúp cơ thể chữa lành vết thương nhanh hơn. Giã nát rồi đắp lên da để giảm sưng tấy và làm mát vết thương. Đây là một bài thuốc rất hiệu quả được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Lá rau má có tác dụng cải thiện trí nhớ và tốt cho mắt
Theo dân gian, bệnh nhân lấy 3-5 gram bột rau má khô và uống với sữa. Phương pháp này hỗ trợ cải thiện thị lực, khả năng tập trung và trí nhớ.
Rau má cũng được sử dụng để điều trị táo bón, vàng da, ho ra máu, kiết lỵ, bạch cầu, nhọt, và phát ban nhiệt,…
Ăn rau má có tác dụng gì? – Hỗ trợ chữa các bệnh về tĩnh mạch
Theo các chuyên gia, rau má đặc biệt có lợi cho những người mắc các bệnh về tĩnh mạch. Do nó có chứa những thành phần có thể giúp giảm sưng và cải thiện lưu thông máu trong cơ thể. Điều này đặc biệt có lợi cho những người mắc các bệnh như giãn tĩnh mạch.
Năm 2001, các nhà khoa học đã thực hiện một nghiên cứu đối với những người mắc các bệnh về tĩnh mạch để chứng minh lợi ích của loại rau này. Bệnh nhân được dùng giả dược hoặc rau má. Và tiến trình của họ được theo dõi trong bốn tuần. Các triệu chứng như chuột rút, đau, mệt mỏi, sưng và phù chân đã giảm đáng kể ở những người uống rau má, theo kết quả nghiên cứu.
Hơn nữa, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng uống 180mg rau má mỗi ngày có hiệu quả trong việc giảm các triệu chứng liên quan đến huyết áp cao.
Hướng dẫn liều lượng và cách sử dụng lá cây rau má
Nếu bạn muốn gặt hái nhiều lợi ích sức khỏe từ việc sử dụng loại thảo mộc này, bạn nên xem xét các yếu tố sau:
Bạn chỉ nên uống 1 cốc nước ép rau má mỗi ngày (tương đương khoảng 40g). Uống 60-180mg chiết xuất rau má mỗi ngày đối với các vấn đề lưu thông máu ở chân, chẳng hạn như giãn tĩnh mạch.
Nếu không có chỉ định của bác sĩ, không nên sử dụng loại rau này trong hơn 6 tuần liên tiếp.
Những người có tiền sử bệnh gan, cũng như những người đã từng bị tổn thương da hoặc ung thư, nên tránh dùng.
Liều lượng của loại rau này khác nhau ở mỗi người. Tùy thuộc vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe và nhiều yếu tố khác. Để có một liều lượng thích hợp, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Tổng hợp cho bạn các cách pha bột rau má siêu ngon thanh mát cơ thể: Xem ngay tại đây
Rau má trị bệnh gì? – Những bài thuốc chữa bệnh dân gian từ rau má
Dưới đây là một số ví dụ về cách cây này có thể được sử dụng để điều trị bệnh:
- Cách chữa đau bụng, tiêu chảy và kiết lỵ: 30–40g rau má (lấy cả cây) rửa sạch và ngâm nước muối. Có thể ăn sống hoặc nấu chín.
- Có thể giảm đau bụng kinh và đau lưng bằng cách hái, phơi khô và tán nhuyễn rau khi đang ra hoa. Uống 2 thìa cà phê này mỗi ngày một lần vào buổi sáng.
- Vàng da do thấp nhiệt có thể chữa khỏi bằng các cách sau: Uống 30–40 gam rau với 30 gam đường phèn.
-
Lấy một nắm cỏ mực và một nắm cỏ nhọ nồi, rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước uống để chữa tiểu ra máu.
- Có thể giảm táo bón bằng cách giã nát 30g cây tươi rồi đắp vào rốn.
- Chữa áp xe vú giai đoạn đầu: Sắc vỏ cau và rau má uống. Để tăng cường tác dụng, có thể thêm một lượng nhỏ rượu.
- Các vết loét ở lưng có thể được điều trị bằng rau má theo cách: rửa sạch cây, giã nát, ép lấy nước cốt. Sau đó kết hợp với bột gạo nếp thành hỗn hợp sền sệt và đắp lên vùng bị bệnh.
- Chữa mụn nhọt bằng cách rửa sạch, giã nát rồi đắp cây lên vùng da bị bệnh.
- Chữa vết thương sưng tấy mô mềm như sau: Để uống, giã nát 20–30g cây tươi, ép lấy nước, trộn với một ít rượu.
-
Lấy 60g cây tươi rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cốt, pha với một ít nước ấm, sắc uống để chữa viêm họng, viêm amidan.
-
Lấy 30–100g cây tươi sắc uống hoặc giã nát lấy nước cốt để chữa xuất huyết.
- Để điều trị ngộ độc thuốc hoặc thực phẩm, hãy giã nát lá tươi và vắt lấy nước, thêm một chút đường phèn nếu muốn.
- Say nắng, nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn: 1 nắm thảo mộc tươi rửa sạch, giã lấy nước cốt, pha loãng, nêm vài hạt muối, sắc uống. Đắp phần bã lên thái dương và trán.
- Trẻ biếng ăn, còi cọc đi ngoài phân sống: Một nắm rễ to rửa sạch, để ráo nước, tán thành bột nấu cháo hoặc nấu với bột gạo.
- Giải nhiệt, trị mẩn ngứa, rôm sẩy, lợi tiểu mát gan: 30–100g cây rau má tươi, rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước uống hàng ngày hoặc xay nhuyễn bằng máy rồi chắt lấy nước uống.
Một vài tác dụng phụ không mong muốn khi sử dụng lá rau má
Nếu sử dụng quá nhiều, bạn có thể gặp phải những tác dụng phụ sau:
- Hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng bởi loại dược liệu này có tính lạnh, dễ gây lạnh bụng, tiêu chảy. Hơn nữa, nếu quá trình chế biến không đảm bảo vệ sinh có thể dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa.
- Phụ nữ dùng rau má trong thời gian dài có thể khó thụ thai và có nguy cơ sẩy thai cao hơn. Quan trọng hơn, loại rau này có nguy cơ gây sẩy thai cao nếu ăn trong thời kỳ mang thai.
- Có khả năng gây hại cho gan. Những người bị bệnh gan, chẳng hạn như viêm gan, nên tránh sử dụng loại cây này vì nó có thể làm cho bệnh nặng hơn.
- Phẫu thuật: Khi kết hợp với các loại thuốc được sử dụng trong và sau khi phẫu thuật, loại cây này có thể gây buồn ngủ rất nhiều. Tốt nhất nên ngừng sử dụng ít nhất hai tuần trước khi phẫu thuật.
- Hơn nữa, đây là loại rau có liên quan đến tình trạng viêm da trong một số thử nghiệm lâm sàng.
Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về tác dụng phụ.
Một số chú ý khi sử dụng lá cây rau má
Lưu ý trong quá trình sử dụng
Rau má như đã nói ở trên là một loại thảo mộc phổ biến có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, người dùng không nên lạm dụng nó. Nên uống một cốc (tương đương với 40g rau má) một lần mỗi ngày trong vòng không quá một tháng. Nếu bạn muốn tiếp tục sử dụng, hãy tạm nghỉ ít nhất nửa tháng.
Đỏ, ngứa hoặc phát ban trên da là những phản ứng dị ứng phổ biến khi sử dụng. Đau bụng, buồn nôn và phân có màu lạ đều là những tác dụng phụ có thể xảy ra. Mặc dù thực tế là những triệu chứng này và các hợp chất phản ứng với nhau trong rau má là cực kỳ hiếm, bạn vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng.
Đối tượng không nên sử dụng cây rau má
- Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú, cũng như những người đang cố gắng thụ thai.
- Bệnh nhân tiểu đường: Nên thoa lên má một lượng vừa phải cho bệnh nhân tiểu đường. Lượng đường trong máu sẽ tăng nếu dùng quá nhiều và thường xuyên.
- Những người bệnh đang dùng thuốc chống trầm cảm và thuốc an thần. Rau má có thể làm giảm hiệu quả điều trị bệnh do giảm tác dụng của thuốc.
Tóm lại, rau má là một loại rau phổ biến với nhiều ứng dụng. Từ đó, chúng ta có thể làm đẹp và giúp cơ thể khỏe mạnh hơn mỗi ngày nhờ công dụng hữu ích của loại rau này. Hãy cân nhắc sử dụng trong cuộc sống nhé!