Trà xanh là một loại lá dùng để pha trà rất phổ biến tại các nước ở khu vực Châu Á. Tuy nhiên loại lá này không chỉ có công dụng pha trà mà nhiều người còn dùng nó để chữa bệnh. Liệu lá trà thật sự có công dụng “thần thánh” như các loài dược liệu khác không? Hãy cùng Lami Farm tìm hiểu về lá trà xanh những đặc điểm, cơ chế hoạt động cũng như công dụng của loại lá quốc dân này nhé.
Khái niệm và phân loại trà xanh
Tìm hiểu về lá trà
Trà xanh hay còn được nhiều người gọi là chè xanh, dùng để chỉ phần lá và búp lá khô của cây. Những bộ phận này chưa trải qua bất kỳ một công đoạn làm héo và oxy hóa nào để cho ra các thành phẩm chè khô trên thị trường.
Để chế biến trà xanh có hai cách để thực hiện:
- Phương pháp truyền thống: Trà sau khi được hái về sẽ được đem phơi khô dưới ánh nắng mặt trời. Sau đó sẽ được thực hiện quá trình sao khô trên chảo và than hóa.
- Phương pháp hiện đại: trà sau khi hái về sẽ được sấy khô hoặc hấp trong thùng quay, lò sấy.
Tùy vào giống cây, điều kiện sinh trưởng, cách trồng, quy trình thu hoạch, cách sấy và chế biến trà mà sẽ có nhiều loại trà xanh khác nhau.
Nguồn gốc xuất xứ của trà xanh
Xuất xứ của trà xanh là đến từ Trung Quốc được gắn với nhiều thần thoại, truyền thuyết. Sau đó một thời gian đã lan rộng và được trồng phổ biến ở hầu hết các nước Châu Á. Có thể nói trà là một trong những thức uống có lịch sử lâu đời nhất.
Tại các nước ở khu vực Châu Á thì trà xanh rất được ưa chuộng và sử dụng phổ biến. Còn Ở các nước phương Tây thì lại chuộng sử dụng trà đen hơn.
Tại Việt Nam cũng có rất nhiều vùng trồng trà với quy mô lớn, sản xuất để phục phục nhu cầu tiêu thụ trong nước lẫn xuất khẩu sang quốc tế. Các vùng trồng trà như là:
- Chè Thái Nguyên với đặc sản tại đây là trà xanh Tân Cương Thái Nguyên.
- Vùng trồng chè nổi tiếng Tây Bắc với đặc sản trà Tây Bắc
- Vùng trồng trà ở các tỉnh Tây Nguyên
- Vùng trồng chè tại Lâm Đồng.
Trà xanh hoạt động theo cơ chế như thế nào?
Những bộ phận có công dụng hữu ích của trà xanh đó là chồi lá, thân trà và lá trà. Trà ngày nay thường được sản xuất bằng cách hấp lá tươi ở nhiệt độ cao. Làm bằng cách này lá trà sẽ giữ được các phân tử polyphenol. Đây là một phân tử quan trọng đem lại nhiều lợi ích cho trà xanh. Chất này có thể ngăn ngừa được các triệu chứng viêm, sưng. Bảo vệ phần sụn giữa xương và hỗ trợ điều trị cho người bị thoái hóa khớp.
Trong trà xanh cũng chứa các hợp chất chống lại virut HPV ở phụ nữ. Ngăn chặn giảm sự phát triển của các tế bào bất bình thường ở trong cổ tử cung.
Trong trà có chứa 2 – 4% caffeine, có khả năng ảnh hưởng đến sự suy nghĩ và độ tỉnh táo. Giúp tăng lượng nước tiểu trong cơ thể và đồng thời hỗ trợ trong việc điều trị bệnh Parkinson. Caffeine là một chất làm kích thích hệ thần kinh trung ương, tim và cả cơ bắp. Thông qua việc giải phóng các hóa chất có trong não bộ gọi là “chất dẫn truyền thần kinh”.
Ngoài ra trong lá trà có chứa chất chống oxy hóa có thể bảo vệ được tim mạch và máu. Các chất chống oxy này còn được xem xét để điều trị bệnh ung thư, Alzheimer, cải thiện làn da.
Trà xanh có tác dụng gì đối với sức khỏe?
Tác dụng của trà xanh – Hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn kháng thuốc
Trong trà xanh có chứa EGCG (epigallocatechin). Chất này sẽ giúp hỗ trợ chống viêm và chống lại nhiều bệnh mãn tính. Đồng thời, sự kết hợp giữa EGCG và aztreonam giúp giảm vi khuẩn kháng thuốc. Vì thế, uống trà xanh sẽ giúp khôi phục tác dụng của thuốc kháng sinh. Hỗ trợ cho việc hấp thụ kháng sinh và tiêu diệt vi khuẩn tốt hơn. EGCG hầu như rất ít có ở thực vật, nhưng trong trà lại sở hữu nguồn EGCG rất lớn.
Uống nước trà xanh có tác dụng gì? – Ngăn ngừa mắc bệnh ung thư
Ung thư là một trong những căn bệnh có tỉ lệ tử vong cao nhất trên thế giới. Hầu như nhiều bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối thì không còn khả năng cứu chữa. Nguyên nhân của căn bệnh này theo nhiều nghiên cứu đã chỉ ra đó là do sự tăng sinh các chất oxy hóa làm tổn thương các tế bào trong cơ thể.
Trong lá trà xanh có chứa rất nhiều chất chống oxy hóa như là EGCG (Epigallocatechin-3-gallate) thuộc về hợp chất catechin. Có khả năng bảo vệ được cơ thể của bạn trước nhiều tác nhân gây ra bệnh ung thư. Thành phần oxy hóa có trong lá trà có hiệu quả chống ung thư cao hơn Vitamin E và C. Các tế bào trong cơ thể khi tiếp nhận được một lượng chất chống oxy hóa ổn định sẽ không bị phá hủy bởi các tế bào ung thư.
Đồng thời khi sử dụng trà cơ thể sẽ kích hoạt các enzyme thải độc. Giúp bài trừ đi những độc tố còn ứ đọng trong cơ thể do quá trình ăn uống, sinh hoạt. Từ đó ngăn chặn sự hình thành các khối u gây nên các bệnh ung thư gan, ung thư vú…
Hãy nên sử dụng trà xanh đều đặn và khoa học để có thể nâng cao sức khỏe, gia tăng tuổi thọ.
Công dụng lá trà xanh trong việc ngăn chặn mắc bệnh tim mạch
Những bệnh liên quan đến tim mạch, đột quỵ cực kỳ nguy hiểm cho cả người già và người trẻ. Tại Việt Nam tỉ lệ tử vong vì đột quỵ cao hơn nhiều lần so với ung thư. Vì vậy để ngăn ngừa căn bệnh “bất thình lình” này nhiều người đã sử dụng trà xanh như một cách phòng bệnh hiệu quả.
Trà là một trong số ít các loại thức uống cải thiện được các yếu tố gây bệnh tim mạch. Bao gồm cả việc giảm Cholesterol toàn phần và Cholesterol xấu. Đồng thời, góp phần làm tăng khả năng chống lại oxy hóa trong máu. Giữ cho các phần tử Cholesterol xấu không bị oxy hóa – Đây là nguyên nhân gây ra bệnh tim.
Theo nhiều nghiên cứu khoa học thì trà xanh có thể ngăn ngừa được các bệnh về tim mạch. Đặc biệt, giúp giảm nguy cơ tử vong tới 31% đối với những bệnh về tim mạch như đột quỵ.
Tác dụng của nước trà xanh – Ức chế quá trình lão hóa xảy ra
Lão hóa sớm là điều không ai mong muốn nhất là đối với phụ nữ. Tuy nhiên sau quá trình sinh con thì cơ thể của phụ nữ sẽ bị lão hóa rất nhanh nếu không chăm sóc kỹ. Làm chậm quá trình lão hóa là một trong những tác dụng của nước trà xanh rất hữu ích với phụ nữ.
Uống trà thường xuyên sẽ giúp các nếp nhăn có thể mờ đi một cách rõ rệt. Bởi vì trong trà có chứa polyphenols giúp chống lại các gốc tự do. Nhờ đó mà quá trình lão hóa trên da sẽ được cải thiện rất nhiều.
Tác dụng lá trà xanh – Giúp giảm cân cực hiệu quả
Cân nặng luôn là vấn đề đau đầu của nhiều chị em sau sinh hoặc tạng người dễ tăng cân. Một trong những tác dụng của trà xanh mà hội chị em cần biết đó chính là giúp giảm cân. Khi bạn uống trà, cơ thể sẽ tăng nhanh quá trình trao đổi chất. Hỗ trợ cho việc giảm mỡ bụng dễ dàng hơn.
Theo một nghiên cứu được thực hiện với 240 người bị béo phì trong 12 tuần. Kết quả của cuộc nghiên cứu này cho thấy nhóm người uống trà thì có tỉ lệ mỡ trong cơ thể giảm cao hơn nhóm người không uống. Phần mỡ giảm nhiều nhất đó là phần eo, bụng và phần hông. Trọng lượng cơ thể cũng được giảm xuống đáng kể so với nhóm còn lại.
Đây là một công thức giảm cân vừa dễ làm lại vừa rẻ mà chị em nên áp dụng ngay.
Tác dụng trà – Có lợi cho việc làm xương chắc khỏe
Đối với nhiều người lớn tuổi, hệ xương khớp của họ đã bắt đầu lão hóa. Nhiều người vì xương khớp quá yếu dẫn đến việc đi lại rất khó khăn. Tuy nhiên nếu sử dụng nước chè xanh hợp lý thì có thể hỗ trợ giúp cho xương chắc khỏe hơn.
Trong trà xanh có chứa Florua cao – Đây là chất giúp hỗ trợ xương khớp chắc khỏe hơn. Do đó, hãy nên cho ông bà, cha mẹ uống trà thường xuyên để tránh các bệnh về xương khớp. Đồng thời, trà còn giúp giảm nguy cơ bị viêm khớp dạng thấp.
Công dụng của nước trà – Hỗ trợ cải thiện trí nhớ cực tốt
Trong trà xanh có chứa nhiều hợp chất catechin như EGCG và nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học khác. Chính vì vậy mà uống trà thường xuyên sẽ giảm nguy cơ mất trí nhớ ở người già. Một số bệnh về trí nhớ phổ biến như là:
- Bệnh Alzheimer: là căn bệnh gây ra thoái hóa thần kinh phổ biến. Nguyên nhân là do sự giảm sút trí nhớ ở người già, người lớn tuổi. Hay còn được gọi là bệnh lẫn của người già.
- Bệnh Parkinson: Đây cũng là một căn bệnh thoái hóa thần kinh. Tuy nhiên căn bệnh này liên quan đến việc các tế bào thần kinh bị tê liệt.
Lợi ích của trà – Có ích trong việc tăng cường chức năng gan
Một trong những công dụng lá trà xanh không thể bỏ qua đó là bảo vệ gan. Hiện nay các bệnh liên quan đến gan đang rất phổ biến ở nam giới. Do việc sử dụng rượu bia, thuốc lá quá nhiều dẫn đến gan bị tích tụ nhiều độc tố.
Trong lá trà xanh rất giàu cachein, đây là một hợp chất chống lại oxy hóa thực vật. Nhờ có hợp chất này mà chức năng gan được cải thiện và giảm được lượng mỡ trong gan. Từ đó phòng tránh được các căn bệnh nguy hiểm về gan như gan nhiễm mỡ, ung thư gan.
Hãy nên uống nước chè xanh hàng ngày để có thể cải thiện tình trạng gan hiệu quả nhất.
Ổn định huyết áp cũng là một tác dụng của lá trà
Huyết áp không ổn định có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm ở người lớn tuổi. Việc uống trà xanh thường xuyên sẽ giúp kiềm chế sự hoạt động của angiotensin. Một trong những hormone gây ra những cơn co cơ mạch và làm tăng huyết áp.
Vì vậy trà xanh cực kỳ tốt cho người có bệnh huyết áp cao, giúp huyết áp luôn ổn định. Từ đó tránh được nhiều nguy cơ tìm ẩn từ căn bệnh này.
Tác dụng của uống trà xanh – Hạn chế nguy cơ bị đái tháo đường
Trong nhiều nghiên cứu gần đây đã chỉ ra được rằng uống trà xanh có thể ngừa bệnh tiểu đường. Uống trà thường xuyên sẽ cải thiện được sự nhảy cảm với insulin và giảm đường trong máu. Khi càng lớn tuổi thì lượng đường trong máu sẽ càng tăng theo. Nhưng nhờ vào những hợp chất như polyphenols và polysaccharides trong lá trà sẽ giúp ổn định lượng đường trong máu và giữ cho lượng đường ở mức thấp.
Để nói rằng trà xanh có thể chữa tiểu đường thì chưa có bằng chứng y khoa để kết luận. Nhưng với những bệnh nhân tiểu đường tuýp hai thì rất nên sử dụng trà. Vì trà có thể kìm hãm được tốc độ diễn tiến của bệnh tiểu đường.
Tác dụng trà xanh – Giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể
Để bảo vệ sức khỏe một cách tốt nhất thì bắt buộc phải có sức đề kháng. Ở thời điểm hiện tại, dưới tác động của ô nhiễm môi trường, thức ăn không hợp vệ sinh dẫn đến sức đề kháng cũng bị giảm sút rất nhiều. Vì vậy việc bổ sung các thực phẩm tăng cường đề kháng là rất quan trọng.
Polyphenol và flavonoid là những hợp chất có trong lá trà. Giúp tăng cường cho hệ thống miễn dịch của bạn, tăng cường sức đề kháng. Giúp cho cơ thể khỏe mạnh và có khả năng chống lại bệnh tật.
Cách dùng lá trà xanh đạt hiệu quả cao
- Rửa sạch lá trà: Đối với trà tươi khi muốn sử dụng phải rửa sạch. Sau đó tráng sơ lá trà qua nước nóng một lần trước phi pha.
- Canh nhiệt độ pha trà: Dùng nước khoảng 80 độ để pha trà. Không nên pha trà với nước đang sôi sẽ làm mất hiệu quả của trà.
- Trà sau khi pha xong: uống khi trà còn ấm, không bảo quản nước trà trong tủ lạnh.
- Không nên bỏ đường: Khi pha trà nếu cho thêm đường thì những giá trị dinh dưỡng trong trà sẽ mất đi. Chỉ nên thêm mật ong và không bỏ thêm bất kỳ chất gì vào trà.
- Không uống trà đặc: Nên pha trà vừa phải, không nên pha quá đặc. Để có thể tận dụng được những ưu điểm của trà mà không bị phản tác dụng.
- Không uống quá nhiều: Chỉ nên uống khoảng 500ml nước trà mỗi ngày. Uống quá nhiều trà sẽ dẫn đến mất nước.
- Không uống trà với thuốc: Các chất trong trà khi gặp thuốc sẽ làm cho thuốc bị giảm tác dụng.
- Không uống trà khi đói bụng: Trà sẽ kích thích dạ dày tiết nhiều chất chua. Dẫn đến tình trạng say trà, nôn nao, chóng mặt, buồn nôn. Chỉ nên uống trà sau bữa ăn khoảng 30p đến một tiếng.
- Không uống trà trước khi đi ngủ: Trong trà có chứa caffeine sẽ dẫn đến mất ngủ.
Trà xanh được ứng dụng như thế nào trong cuộc sống?
Ngoài việc pha trà theo cách truyền thống như chúng ta đã biết. Trà xanh còn có thể dùng để làm trà sữa, trà trái cây, trà chanh…Ngoài làm thức uống trà còn có thể dùng làm bánh kẹo. Đây là một nguyên liệu chế bến thành bánh, kẹo socola, kẹo trà xanh, kem…
Không những vậy trà xanh còn được dùng để chiết xuất ra mỹ phẩm dưỡng da. Như là mặt nạ, bột rửa mặt để chống lão hóa, dưỡng trắng, vệ sinh da. Trà xanh ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp mỹ phẩm.
Một số điều cần lưu ý khi sử dụng lá trà
Tuy đem lại nhiều tác dụng tốt cho cơ thể và sức khỏe người sử dụng. Tuy nhiên khi sử dụng trà xanh cũng cần phải lưu ý các tác dụng phụ:
- Dị ứng với caffeine
Tuy caffeine trong trà xanh không quá nhiều như trong café. Tuy nhiên nếu bạn bị dị ứng với thành phần này thì tuyệt đối không nên sử dụng. Một số biểu hiện dị ứng với caffeine như là: đau đầu, chóng mặt, bồn chồn, tim đập nhanh…
- Giảm khả năng hấp thụ sắt
Trà làm giảm khả năng hấp thụ sắt là do trong lá trà có chứa tannin. Vậy nên chỉ nên uống trà sau bữa ăn 30 phút. Hoặc là dùng trà kết hợp với vitamin C để quá trình hấp thụ sắt diễn ra suôn sẻ.
- Gây đau bụng
Vì có sự xuất hiện của caffeine và tannin có trong lá trà nên khi uống trà sẽ làm bụng khó chịu. Hai chất này sẽ làm tăng axit trong ruột, gây xót ruột, buồn nôn, đau bụng. Chính vì vậy tuyệt đối không uống chè khi đang đói.
- Gây mất nước
Vì tác dụng lợi tiểu của trà xanh nên khi uống quá nhiều trà sẽ dễ gây mất nước. Vì vậy chỉ nên uống một lượng vừa phải để tránh mất nước trong thời gian ngắn.
Thông qua những chia sẻ của chúng mình về trà xanh. Chắc hẳn rằng các bạn đã có thêm được nhiều kiến thức bổ ích về loại lá này rồi phải không nào. Hãy tận dụng lá trà như một bài thuốc vừa rẻ vừa hiệu quả trong phòng chữa bệnh nhé.
- Có thể bạn quan tâm: Trà atiso – Thần dược từ thiên nhiên dành cho sức khỏe?